W Polsce fundacja jednoosobowa nie istnieje jako odrębna forma prawna. Fundacje w Polsce są regulowane przez ustawę o fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 roku (Dz.U. z 2020 r. poz. 344 ze zm.). Fundacja jednoosobowa w Polsce to rodzaj organizacji pozarządowej, która jest tworzona i działa na podstawie przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jest to organizacja non-profit, która ma na celu realizację określonych celów statutowych w interesie społecznym lub publicznym. Główną cechą fundacji jednoosobowej jest fakt, że jest to fundacja jednoosobowa utworzona przez jedną osobę, która jest jej założycielem i zarazem jedynym organem zarządzającym. Założyciel fundacji jednoosobowej może być również jej beneficjentem lub korzystać z jej działalności w określony sposób zgodnie z jej statutem. Fundacja jednoosobowa ma obowiązek prowadzenia działalności zgodnie ze swoim statutem oraz przestrzegania przepisów prawa, w tym przepisów dotyczących sprawozdawczości i kontroli organów państwowych.

Jak założyć fundację jednoosobową krok po kroku

Poniżej przedstawiam kroki, które mogą być podjęte przy zakładaniu fundacji jednoosobowej w Polsce:

1. Przygotowanie statutu oraz innych dokumentów. Przy zakładaniu fundacji jednoosobowej kluczowym dokumentem jest statut, który określa cele fundacji, sposób jej finansowania, zasady działania oraz uprawnienia i obowiązki założyciela. W przypadku fundacji jednoosobowej założyciel zazwyczaj pełni rolę jedynego członka zarządu fundacji i jest jednocześnie jedynym organem zarządzającym. W statucie należy również uwzględnić procedurę zmiany statutu oraz zasady dotyczące rozwiązania i likwidacji fundacji.
2. Zarejestrowanie fundacji. Proces rejestracji fundacji, w tym także fundacji jednoosobowej, odbywa się poprzez złożenie wniosku do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Procedura rejestracji fundacji jednoosobowej jest regulowana przez przepisy ustawy o fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 282 ze zm.). Wniosek o rejestrację fundacji jednoosobowej należy złożyć do właściwego sądu rejestrowego, który zajmuje się wpisami do KRS. Proces rejestracji obejmuje złożenie odpowiednich dokumentów oraz przeprowadzenie postępowania rejestracyjnego, w wyniku którego sąd rejestrowy dokonuje wpisu fundacji do KRS.
3. Wpłata kapitału zakładowego. Fundacja jednoosobowa również musi posiadać kapitał zakładowy, który jest ustalany przez założyciela. Kwota ta jest uzależniona od decyzji założyciela i powinna zostać wpłacona na konto fundacji. Kapitał ten służy jako zabezpieczenie finansowe dla działalności fundacji. Jednak warto zaznaczyć, że wysokość kapitału zakładowego nie jest określona w sposób ściśle uregulowany przez prawo, więc jest to kwestia decyzji założyciela
4. Otwarcie rachunku bankowego: Po rejestracji fundacji otwórz osobiste konto bankowe dla fundacji, aby prowadzić w pełni transparentne finanse. Posiadając oddzielne konto bankowe dla fundacji, można lepiej śledzić i kontrolować finanse fundacji, oddzielając je od osobistych finansów założyciela lub innych osób związanych z fundacją. Upraszcza również prowadzenie dokumentacji finansowej i zapewnia przejrzystość w zarządzaniu funduszami fundacji.
5. Zgłoszenie fundacji do urzędu skarbowego: Zgłoś fundację do urzędu skarbowego w celu uzyskania statusu Organizacji Pożytku Publicznego (OPP), jeśli spełnia ona określone wymogi, jest prawidłową procedurą. Posiadanie statusu OPP umożliwia fundacji korzystanie z preferencyjnych rozwiązań podatkowych, takich jak możliwość otrzymywania darowizn lub przekazywania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych. Aby prawidłowo spełnić określone wymogi i procedury związane z uzyskaniem statusu PBO, ważne jest, aby skonsultować się z Urzędem Skarbowym w celu uzyskania odpowiednich informacji i wskazówek dotyczących procedur uzyskiwania statusu PBO.
6. Prowadzenie dokumentacji: Prowadzenie dokumentacji jest kluczowym elementem funkcjonowania każdej fundacji, obejmując utrzymanie statutu, protokołów zebrań oraz dokumentów finansowych. Systematyczność, organizacja, bezpieczeństwo i przejrzystość są kluczowe dla skutecznego prowadzenia dokumentacji. Zapewnienie, że dokumenty są poukładane, bezpieczne i zrozumiałe dla osób upoważnionych, pomaga w zachowaniu przejrzystości i odpowiedzialności w działalności fundacji.
7. Rozpoczęcie działalności: Rejestracja fundacji to tylko początek procesu, a rzeczywiste działanie jest kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych celów statutowych. Działania te mogą obejmować organizowanie wydarzeń, prowadzenie projektów społecznych, pozyskiwanie funduszy, współpracę z partnerami oraz wszelkie inne działania zgodne z misją i celami fundacji. Konsekwentne podejmowanie działań po rejestracji fundacji jest istotne dla jej efektywnego funkcjonowania i realizacji społecznych lub charytatywnych celów. 

Statut fundacji jednoosobowej

Statut fundacji jednoosobowej powinien zawierać kompleksowe informacje dotyczące zasad funkcjonowania i celów działania fundacji. Poniżej przedstawiam kluczowe elementy, które powinny znaleźć się w statucie takiej fundacji:

Nazwa i siedziba: Precyzyjne określenie nazwy fundacji oraz miejsca, gdzie będzie ona prowadzić swoją działalność.

Cele fundacji: Jasne i precyzyjne określenie celów, jakie fundacja ma realizować. Cele powinny być zgodne z przepisami prawa i mogą obejmować działania charytatywne, edukacyjne, kulturalne, naukowe itp.

Kapitał zakładowy: Wskazanie kwoty kapitału zakładowego, jaką fundacja jednoosobowa posiada. Kapitał ten może być elastycznie ustalany przez założyciela.

Organ założycielski: W przypadku fundacji jednoosobowej, założycielem i jedynym organem założycielskim jest ta sama osoba. Statut powinien zawierać oświadczenie założyciela o założeniu fundacji oraz oświadczenie o reprezentowaniu fundacji.

Cele działania fundacji: Określenie działań, jakie fundacja podejmie w celu realizacji swoich celów statutowych. Może to obejmować prowadzenie programów edukacyjnych, działalność charytatywną, wspieranie badań naukowych itp.

Organizacja i struktura wewnętrzna: W przypadku fundacji jednoosobowej, struktura organizacyjna jest zwykle uproszczona, gdzie założyciel jednocześnie pełni rolę jedynego członka zarządu. Jest to organ wykonawczy, odpowiedzialny za codzienne zarządzanie fundacją oraz realizację jej celów statutowych. Założyciel zarządza fundacją, podejmuje decyzje w jej imieniu i reprezentuje ją na zewnątrz. Nie ma konieczności powoływania Rady Fundacji, jednak jeśli założyciel zdecyduje się na jej utworzenie, może to zostać zrealizowane zgodnie z przepisami statutu. Istnieje możliwość powierzenia pewnych zadań innym osobom, np. pracownikom, którzy mogą być odpowiedzialni za konkretne obszary działalności. Kluczowe jest zapewnienie, aby struktura organizacyjna była zgodna z przepisami prawa i efektywnie wspierała realizację celów fundacji.

Zasady podejmowania decyzji: W fundacji jednoosobowej, założyciel ma samodzielną kontrolę nad podejmowaniem decyzji, co wymaga zgodności z misją fundacji oraz transparentności w działaniu. Choć podejmuje on decyzje samodzielnie, powinien działać w taki sposób, aby realizować cele statutowe fundacji oraz uwzględniać interesy beneficjentów. Istotne jest również zachowanie odpowiedzialności finansowej, ponieważ założyciel ponosi pełną odpowiedzialność za działalność i zobowiązania fundacji. Dążenie do maksymalizacji korzyści dla społeczności, której fundacja służy, powinno stanowić priorytet przy podejmowaniu decyzji, zapewniając skuteczne i odpowiedzialne funkcjonowanie fundacji jednoosobowej.

Postanowienia końcowe: Zakładając fundację jednoosobową należy mieć na uwadze kontynuację jej działalności. Pierwszą rzeczą, którą należy sprawdzić, jest statut, który często zawiera instrukcje dotyczące postępowania w sytuacjach, gdy fundator fundacji nie jest w stanie podejmować decyzji z powodu choroby lub śmierci. Jeżeli statut nie zawiera odpowiednich postanowień, konieczne może być powołanie nowych organów zarządzających, co może wymagać zgody sądu rejestrowego. Kontakt z właściwym sądem rejestrowym jest kluczem do uzyskania niezbędnych wskazówek i procedur. Ważne jest również zapewnienie, że aktywa funduszu są zabezpieczone i odpowiednio zarządzane zgodnie ze statutem i prawem. Działania te mają kluczowe znaczenie dla zachowania celów statutowych fundacji i zapewnienia jej dalszego istnienia. Zaleca się, aby statut był sporządzony jasno i precyzyjnie, aby uniknąć nieporozumień i konfliktów w przyszłości.

Czy Fundacja jednoosobowa może prowadzić działalność gospodarczą zgodnie z jej misją statutową oraz wymogami prawnymi?

Fundacja jednoosobowa może prowadzić działalność gospodarczą, ale ograniczenia nałożone na nią przez przepisy prawne mogą wpływać na zakres tej działalności. Fundacja jednoosobowa, podobnie jak każda inna fundacja, ma określone cele statutowe, które są podstawą dla jej działalności. Jeśli działalność gospodarcza jest zgodna z tymi celami oraz jest prowadzona w sposób zgodny z przepisami prawa, to fundacja jednoosobowa może angażować się w taką działalność. Jednakże warto zaznaczyć, że fundacje mają inne cele niż przedsiębiorstwa komercyjne, więc ich działalność gospodarcza musi być zgodna z misją statutową i nie może być prowadzona jedynie w celu osiągnięcia zysku. Dodatkowo, prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację może podlegać pewnym ograniczeniom i wymagać spełnienia określonych warunków, np. uzyskania odpowiednich zezwoleń czy rejestracji działalności gospodarczej.

Możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez Fundację Jednoosobową: Przykład "Centrum Szkoleniowe Edukacja MegaPlus" w Kontekście Realizacji Celów Edukacyjnych

Nazwa działalności gospodarczej: "Centrum Szkoleniowe Edukacja MegaPlus" Cel działalności: Świadczenie usług szkoleniowych i edukacyjnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych w celu wspierania rozwoju osobistego, podnoszenia kwalifikacji oraz promocji edukacji. Usługi oferowane przez działalność gospodarczą mogą obejmować: Organizacja kursów i warsztatów edukacyjnych z różnych dziedzin, takich jak matematyka, języki obce, nauki przyrodnicze, sztuka itp. Prowadzenie zajęć dodatkowych wspomagających naukę szkolną, takich jak korepetycje, zajęcia z matematyki, przygotowanie do egzaminów. Organizacja wykładów i prelekcji na tematy edukacyjne oraz warsztatów dla nauczycieli i rodziców. Realizacja projektów edukacyjnych w szkołach i placówkach oświatowych. Wydawanie materiałów dydaktycznych, podręczników, materiałów edukacyjnych online. Działalność gospodarcza "Centrum Szkoleniowe Edukacja Plus" będzie miała na celu generowanie dochodu, który będzie przeznaczany na wsparcie działań edukacyjnych fundacji, takich jak organizacja darmowych kursów dla dzieci z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, zakup nowoczesnego sprzętu edukacyjnego dla szkół, czy organizacja programów stypendialnych dla uzdolnionych uczniów.

Ważne jest, aby wszelkie działania prowadzone w ramach działalności gospodarczej były zgodne z przepisami prawa, w tym dotyczącymi podatków, prawa pracy, oraz innych regulacji dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej. Przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, fundacja powinna również zapoznać się z ewentualnymi specyficznymi wymogami dotyczącymi działalności fundacji określonymi w przepisach prawa.

Zapraszamy do skorzystania z kompleksowej obsługi prawnej w zakresie założenia i funkcjonowania fundacji jednoosobowej w Kancelarii Prawnej Ciesielski & Oczachowska - Adwokacka Spółka Partnerska.

Jak otworzyć fundację

Nasza kancelaria oferuje profesjonalne doradztwo prawne na każdym etapie tworzenia i prowadzenia fundacji jednoosobowej.

Zapewniamy kompleksową konsultację prawną dotyczącą procesu rejestracji fundacji jednoosobowej. Nasze doświadczone zespoły adwokatów omówią z Państwem wszystkie szczegóły związane z rejestracją, przygotowaniem dokumentacji oraz kwestiami prawno-organizacyjnymi.

Nasza kancelaria przygotuje niezbędną dokumentację, w tym statut fundacji, umowy, regulaminy oraz inne dokumenty wymagane do rejestracji fundacji zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Zajmiemy się kompleksowym wsparciem w procesie rejestracji fundacji jednoosobowej, włączając w to złożenie wniosku do odpowiednich organów.

Po rejestracji fundacji zapewniamy dalsze wsparcie i doradztwo prawne w zakresie wszystkich kwestii związanych z funkcjonowaniem fundacji, takich jak zatrudnienie, umowy, podatki czy ochrona danych osobowych.

Magdalena Oczachowska, wiceprezeska Fundacji Polska-Haiti i współzałożycielka kancelarii prawnej Ciesielski Oczachowska Spółka Partnerska, charakteryzuje się bogatym doświadczeniem i wszechstronnymi umiejętnościami w zakresie tworzenia i prowadzenia fundacji. Jej wszechstronna wiedza prawnicza oraz praktyczne kompetencje pozwalają na skuteczne doradztwo w zakresie zakładania i zarządzania funduszami, zapewniając klientom profesjonalne wsparcie na każdym etapie procesu. Dzięki jej doświadczeniu, zakładanie i prowadzenie fundacji dla osób fizycznych i podmiotów gospodarczych staje się bardziej dostępne i efektywne, umożliwiając klientom osiągnięcie ich celów z większą pewnością i skutecznością.