W przeszłości zmiana nazwiska była często wykorzystywana przez obcokrajowców jako skuteczny sposób na obejście zakazów wjazdu do Strefy Schengen. W tamtych czasach systemy kontroli granicznej opierały się głównie na tradycyjnych dokumentach tożsamości, które można było stosunkowo łatwo podrobić lub zmienić. Brak zintegrowanych baz danych i zaawansowanych metod identyfikacji, takich jak odciski palców czy zdjęcia twarzy, sprawiał, że wiele takich przypadków pozostawało niewykrytych. Krajowe systemy informatyczne działały w izolacji, co umożliwiało osobom zmieniającym nazwiska skuteczne powroty do Europy mimo wcześniejszych zakazów. Jednak rozwój technologii i wprowadzenie nowoczesnych systemów biometrycznych, takich jak Entry/Exit System (EES) oraz Schengen Information System (SIS), wyeliminowały te luki, sprawiając, że takie próby są obecnie niemal zawsze wykrywane i surowo karane.

Dlaczego obcokrajowcy zmieniają nazwiska?

1. Omijanie zakazu wjazdu do Polski: Osoby, które otrzymały zakaz wjazdu do Polski i Strefy Schengen (np. za przekroczenie czasu pobytu, nielegalną pracę lub inne naruszenia przepisów), próbują zmienić swoją tożsamość, aby móc ponownie ubiegać się o wizę lub przekroczyć granicę.

2. Unikanie śledzenia w systemach: Zmiana nazwiska i dokumentów może wydawać się skutecznym sposobem uniknięcia powiązania z wcześniejszymi naruszeniami prawa.

3. Chęć "czystego startu": Niektórzy robią to, wierząc, że nowa tożsamość pozwoli im na legalne życie i pracę w Europie, mimo wcześniejszych problemów.

Jak wykrywane są takie próby?

1. Dane biometryczne, takie jak odciski palców i zdjęcia twarzy, są trudne do zmiany i pozostają unikalne dla każdej osoby. Nawet jeśli ktoś zmieni nazwisko, systemy takie jak EES, VIS i SIS mogą porównać odciski palców i wykryć, że dana osoba była wcześniej objęta zakazem wjazdu do Strefy Schengen.1. Dane biometryczne, takie jak odciski palców i zdjęcia twarzy, są trudne do zmiany i pozostają unikalne dla każdej osoby. Nawet jeśli ktoś zmieni nazwisko, systemy takie jak EES, VIS i SIS mogą porównać odciski palców i wykryć, że dana osoba była wcześniej objęta zakazem wjazdu do Strefy Schengen.

2. Unia Europejska posiada zintegrowane systemy, które rejestrują wszystkie dane związane z osobami przekraczającymi granicę, w tym wcześniejsze decyzje administracyjne (np. deportacje, zakazy wjazdu do Unii Europejskiej). Nowe dokumenty mogą być powiązane z wcześniejszymi zapisami dzięki analizie danych.

3. Zakaz wjazdu do Polski oraz inne informacje są wymieniane między krajami członkowskimi Schengen, co utrudnia ukrycie zmiany tożsamości.

Dlaczego osoby zmieniające tożsamość otrzymują decyzje o deportacji?

Osoby zmieniające tożsamość często otrzymują decyzje o deportacji z powodu fałszywych dokumentów, podania nieprawdziwych informacji lub naruszenia zakazu wjazdu do Polski. Fałszowanie dokumentów, takich jak paszporty czy dowody tożsamości, jest jednym z najczęstszych powodów zatrzymania na granicy – przykładem może być sytuacja, gdy podróżny używa paszportu z innym nazwiskiem, ale jego odciski palców wskazują na wcześniejsze problemy z prawem imigracyjnym. Z kolei podanie fałszywych danych w wniosku wizowym lub azylowym, np. ukrywanie wcześniejszego pobytu w danym kraju, stanowi poważne naruszenie przepisów i skutkuje deportacją. Co więcej, nawet jeśli osoba zmieni nazwisko, wcześniejszy zakaz wjazdu do Strefy Schengen nadal obowiązuje, ponieważ dotyczy konkretnej osoby. Przykładowo, osoba, która została wydalona z powodu nielegalnej pracy i ponownie wjeżdża z nowymi dokumentami, ale zostaje zidentyfikowana w systemie biometrycznym, natychmiast zostanie zatrzymana i deportowana.

Zakaz wjazdu do polski dla cudzoziemców

​Zmiana nazwiska lub fałszowanie dokumentów w celu ominięcia zakazu wjazdu do Polski lub Strefy Schengen jest nielegalne i wiąże się z poważnymi konsekwencjami prawnymi.​

Deportacja:

Osoby, które próbują ominąć zakaz wjazdu poprzez zmianę tożsamości, mogą zostać deportowane do kraju pochodzenia. Podstawą prawną takich działań są przepisy umożliwiające podjęcie środków w przypadku zagrożenia dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa.​

Przedłużenie zakazu wjazdu:

W przypadku poważnych naruszeń, takich jak próba powrotu po wcześniejszym wydaleniu, zakaz wjazdu może zostać przedłużony nawet do 5–10 lat. Takie działania są regulowane przez przepisy określające zasady dotyczące odmowy wjazdu i ewentualnego przedłużenia zakazu.​

Odpowiedzialność karna za fałszowanie dokumentów:

Używanie fałszywych dokumentów w celu zmiany tożsamości jest przestępstwem. Zgodnie z art. 270 § 1 Kodeksu Karnego, osoba, która podrabia lub przerabia dokument w celu użycia go jako autentycznego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. ​

W związku z powyższym, próby ominięcia zakazu wjazdu poprzez zmianę nazwiska lub fałszowanie dokumentów są surowo karane i mogą prowadzić do deportacji, przedłużenia zakazu wjazdu oraz odpowiedzialności karnej za fałszowanie dokumentów.

​Zgodnie z art. 319 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, zakaz ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych państw obszaru Schengen jest określany w zależności od rodzaju naruszenia przepisów:​

1. Od 6 miesięcy do 3 lat – w przypadkach, o których mowa w art. 302 ust. 1 pkt 1–3, 6–8, 10, 12, 13, 15 lub 16.​

2. Od 1 roku do 3 lat – w przypadkach, o których mowa w art. 302 ust. 1 pkt 4 lub 5.​

3. Od 3 do 5 lat – w przypadkach, o których mowa w art. 302 ust. 1 pkt 11 lub 14.​

4. Od 5 do 10 lat – w przypadkach, o których mowa w art. 302 ust. 1 pkt 9 lub art. 329a ust. 1.​

Dodatkowo, jeśli cudzoziemiec nie uiści należności związanych z kosztami wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu do powrotu przed upływem wyznaczonego okresu zakazu, zakaz ten przedłuża się z mocy prawa do dnia uiszczenia tych należności, jednak nie więcej niż do 5 lat.

Jak uniknąć takich problemów?

Aby uniknąć problemów związanych z zakazem wjazdu do Polski, najważniejsze jest podejmowanie legalnych działań, takich jak ubieganie się o zniesienie zakazu wjazdu lub szukanie innych rozwiązań za pośrednictwem urzędu imigracyjnego. Warto również skorzystać ze wsparcia prawnika imigracyjnego, który pomoże znaleźć zgodny z prawem sposób powrotu do Strefy Schengen i uniknąć dalszych komplikacji. Kluczowe jest także podnoszenie świadomości na temat konsekwencji nielegalnych działań – zrozumienie, że próby omijania przepisów mogą prowadzić do surowych sankcji, jest istotnym krokiem w kierunku podejmowania odpowiedzialnych decyzji.

Odwołanie od decyzji Straży Granicznej oraz Urzędu do Spraw Cudzoziemców 

Decyzje o deportacji wydają w Polsce odpowiednie władze imigracyjne, a dokładniej:Decyzje o deportacji wydają w Polsce odpowiednie władze imigracyjne, a dokładniej:

1. Komendant Straży Granicznej – w przypadku cudzoziemców zatrzymanych na granicy lub tych, którzy przekroczyli ją nielegalnie. Straż Graniczna podejmuje decyzje w sprawie deportacji na podstawie przepisów prawa krajowego oraz unijnego, w tym Kodeksu Granicznego Schengen oraz ustawy o cudzoziemcach.

2. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców – w przypadku cudzoziemców, którzy przebywają w Polsce i zostały podjęte działania mające na celu ich wydalenie z terytorium Polski lub Unii Europejskiej. Jest to instytucja, która decyduje m.in. o uchwałach dotyczących wydalenia cudzoziemca na podstawie naruszenia przepisów imigracyjnych, np. w przypadku, gdy osoba nie spełnia warunków legalnego pobytu lub pracuje bez zezwolenia.

3. Sąd administracyjny – cudzoziemiec, który otrzymał decyzję o zobowiązaniu do powrotu (deportacji), ma prawo do odwołania się od niej. Od 7 kwietnia 2023 roku termin na wniesienie odwołania wynosi 7 dni od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie wnosi się na piśmie, w języku polskim, za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, do Komendanta Głównego Straży Granicznej. Jeśli odwołanie nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, cudzoziemiec ma prawo złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wniesienie skargi nie wstrzymuje automatycznie wykonania decyzji, ale sąd może na wniosek skarżącego wstrzymać jej wykonanie. 

Decyzje o zobowiązaniu do powrotu są wydawane w przypadku naruszenia przepisów imigracyjnych, takich jak:​

1. przekroczenie dozwolonego czasu pobytu,​
2. praca bez wymaganego zezwolenia,​
3. posługiwanie się fałszywymi dokumentami,​
4. inne działania zagrażające porządkowi publicznemu lub bezpieczeństwu państwa.​

Osoby objęte decyzją o zobowiązaniu do powrotu mogą skorzystać z pomocy prawnej. Profesjonalne wsparcie prawne zwiększa szanse na pozytywne rozpatrzenie odwołania i ochronę praw cudzoziemca w postępowaniu administracyjnym.

Odwołanie od deportacji

Adwokaci z Kancelarii Adwokackiej Ciesielski-Oczachowska, specjalizujący się w prawie imigracyjnym, oferują wsparcie w procesie odwoławczym od decyzji o deportacji. Pomogą w szczegółowej analizie sprawy, sporządzeniu wymaganych dokumentów i wniosków, a także zapewnią reprezentację przed odpowiednimi instytucjami, starając się osiągnąć najkorzystniejszy wynik w sprawach dotyczących wydalenia. W szczególności, kancelaria zajmuje się odwołaniami od decyzji Komendanta Straży Granicznej, w przypadku deportacji związanych z nielegalnym przekroczeniem granicy lub naruszeniem przepisów granicznych. Ponadto, prawnicy z kancelarii pomagają w składaniu odwołań od decyzji Urzędu do Spraw Cudzoziemców, w przypadku cudzoziemców, którzy zostali objęci obowiązkiem opuszczenia terytorium Polski lub Unii Europejskiej. Profesjonalna pomoc prawna w takich sprawach zwiększa szansę na pozytywne rozwiązanie sprawy imigracyjnej.

System monitorowania osób wjeżdżających i opuszczających Strefę Schengen za pomocą odcisków palców i innych danych biometrycznych nazywa się Entry/Exit System (EES).

1. Cel:

• Rejestrowanie dat i miejsc przekraczania granicy przez obywateli państw trzecich wjeżdżających do Strefy Schengen.
• Monitorowanie dozwolonego czasu pobytu (90 dni w okresie 180 dni dla turystów).

2. Dane gromadzone:

• Dane osobowe (imię, nazwisko, data urodzenia).
• Dane podróży (numer dokumentu, miejsce wjazdu i wyjazdu).
• Dane biometryczne (odciski palców i zdjęcia twarzy).

3. Zastosowanie:

• Zwiększenie bezpieczeństwa w strefie Schengen.
• Ułatwienie identyfikacji osób, które przekroczyły czas dozwolonego pobytu.
• Zastąpienie stemplowania paszportów w tradycyjnej formie.

EES jest częścią szerszej infrastruktury bezpieczeństwa Unii Europejskiej, obejmującej również systemy takie jak VIS (Visa Information System) czy SIS (Schengen Information System). System ma również współdziałać z nowymi mechanizmami kontroli, np. ETIAS (European Travel Information and Authorization System).
Zmiana tożsamości w celu ominięcia zakazu wjazdu, fałszywe dokumenty, oraz zmiany w systemie biometrycznym sprawiają, że próby obejścia zakazu wjazdu do Polski i zakazu wjazdu do Unii Europejskiej są praktycznie niemożliwe. Dobre zrozumienie konsekwencji prawnych oraz współpraca z prawnikiem imigracyjnym może pomóc uniknąć problemów związanych z nielegalnym przekroczeniem granicy i fałszowaniem dokumentów.