Przesłuchanie świadka w obecności adwokata
Świadkowie stanowią najliczniejszą grupę uczestników postępowania karnego, a ich przesłuchanie jest najczęstszym sposobem pozyskiwania dowodów w postępowaniu karnym. Ponadto zeznania świadków służą także do uzyskiwania dowodów (informacji) w procesach cywilnych, gospodarczych, administracyjnych i innych w celu udowodnienia określonych okoliczności.
Kodeks postępowania karnego ustanawia prawo świadka do wezwania adwokata w celu uzyskania pomocy prawnej w postępowaniu z jego udziałem w art. 87. Kodeksu postępowania karnego (Rozdział 9. Obrońcy i pełnomocnicy)
Dlaczego świadek potrzebuje adwokata? Jaka jest rola adwokata w przesłuchaniu świadka?
Zadaniem adwokata jest ochrona praw i uzasadnionych interesów świadka. W celu zapewnienia skutecznej realizacji tego zadania należy odpowiednio wcześnie skontaktować się z adwokatem; wskazane jest uzyskanie porady prawnej od adwokata przed przesłuchaniem.
Przede wszystkim adwokat musi wyjaśnić świadkowi jego prawo do niezeznawania przeciwko sobie, członkom jego rodziny i bliskim krewnym.
Jeśli w przeszłości składali Państwo wyjaśnienia policji lub prokuratorowi, mogą Państwo skorzystać z prawa do odmowy. W takich okolicznościach wszelkie zapisy wcześniejszych zeznań nie będą stanowiły dowodu i nie mogą być ujawnione w sądzie (art. 186 k.p.k.).
Adwokat wyjaśnia wówczas świadkowi jego obowiązek zeznawania zgodnie z prawdą wobec innych osób, odpowiedzialność karną za świadome składanie fałszywych zeznań oraz odmowę lub uchylanie się świadka od zeznań.
W trakcie przesłuchania, oględzin na miejscu oraz innych czynności dochodzeniowych lub procesowych z udziałem świadka adwokat prawo karne czuwa, aby świadek nie był poddany bezprawnemu naciskowi lub innemu naruszeniu jego praw oraz aby zeznania świadka znalazły pełne i dokładne odzwierciedlenie w protokole. Podczas przesłuchania osoba, która nie miała wcześniej styczności z organami ścigania, staje się niespokojna i może składać zeznania, w konsekwencji czego, przy określonych sformułowaniach w protokole, zniekształca słowa świadka. W razie zastrzeżeń co do prawidłowości i kompletności zapisów w protokole, obrońca zgłasza na piśmie do protokołu niezbędne uwagi.
Obrońca świadka ma prawo za zgodą organu prowadzącego postępowanie karne udzielać świadkowi pomocy prawnej w toku wszystkich postępowań z udziałem świadka, zadawać świadkowi pytania, wzywać tłumacza oraz zapoznawać się z protokołem postępowania.
Należy pamiętać, że świadek ma obowiązek stawić się na wezwanie organów w wyznaczonym terminie. Prawo przewiduje kary w postaci postępowania dyscyplinarnego lub grzywny do 10 tys. zł. W przypadku zignorowania obowiązku stawienia się w celu złożenia zeznań może to skutkować zatrzymaniem i przymusowym przesłuchaniem lub pozbawieniem wolności do 30 dni.
Ponieważ niestawiennictwo adwokata nie stanowi przeszkody w prowadzeniu postępowania z udziałem świadków, wskazane jest wcześniejsze powiadomienie adwokata.
Wiele osób ma błędne przekonanie, że „jeśli będę zeznawał z adwokatem, to organy prowadzące postępowanie mogą pomyśleć, że coś ukrywam i potrzebuję adwokata”. Chcemy rozwiać te wątpliwości. W dziedzinie prawa przesłuchanie świadka w obecności adwokata w każdym postępowaniu przygotowawczym jest absolutnie powszechny.
W przypadku udziału obrońcy świadka w postępowaniu karnym należy pamiętać, że obrońca nie może świadczyć pomocy prawnej świadkowi, jeżeli świadczy lub świadczył pomoc prawną klientowi, którego interesy są sprzeczne z interesami świadka, czyli nie powinno być konfliktu interesów. W związku z tym, niemożliwe jest, aby jeden adwokat bronił jednocześnie praw świadka i podejrzanego lub oskarżonego albo świadka i pokrzywdzonego.
Odpowiedzialność świadka za składanie fałszywych zeznań.
Wielu z nas widziało filmy, w których bohaterowie składali zeznania w sądzie lub przed śledczym. Przed przesłuchaniem świadka są oni ostrzegani o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Polski kodeks karny stanowi, że kto składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu karnym lub innym postępowaniu zeznaje nieprawdę lub ukrywa prawdę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Jeżeli sprawca takiego czynu zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu lub członkom jego rodziny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Jeśli zostałeś zaproszony na przesłuchanie i obawiasz się zbliżającego się przesłuchania, zapraszamy na konsultacje w celu uniknięcia nieprzewidzianych konsekwencji. Udział obrońcy w przesłuchaniu świadka w postępowaniu przygotowawczym jest prawidłową decyzją dla Państwa bezpieczeństwa.
Dane kontaktowe:
Adwokat sprawy karne Sławomir Ciesielski & Adwokatka Magdalena Oczachowska - Adwokacka Spółka Partnerska:
61-738 Poznań; ul. Plac Wolności 8/4;
tel.: 61 85 17 794
